#8 Drie bronnen van wijsheid: hoofd, hart en buik
Downloaden MP3En vandaag Sander hebben we weer een prachtig onderwerp.
Sander:Zeker, we gaan het hebben over onze drie intelligenties. De drie informatiebronnen in ons lichaam die ons ter beschikking staan en hoe wij vaak de neiging hebben om vooral ons hoofd aan zet te laten zijn.
Yvonne:Ik denk dat een heel mooi onderwerp is en waar heel veel mensen, luisteraars zich in gaan herkennen.
Sander:Ja, denk ik ook en ik heb al meteen even een quote van één van mijn coachees en die zei ik blokkeer mezelf met allerlei gedachten. Hoe meer ik denk, hoe meer ik ga twijfelen en hoe meer ik twijfel, hoe meer ik aarzel om in actie te komen. En hoe meer ik aarzel, hoe meer ik uitstel. En uiteindelijk doe ik niets.
Yvonne:Ja. Zo herkenbaar. Ja.
Sander:Ja, dat we kringgetjes blijven ronddraaien in ons hoofd en en en steeds meer afwegingen maken en en weer op de weg zien en uiteindelijk niet in actie komen.
Yvonne:Nee, ik kan zo blokkerend werken. Toen ik aan het voorbereiden was voor dit onderwerp, toen ging ik eens bij stilstaan, hoe werkt dat dan bij mij? Dat hoofd, dat zet ik ook nogal snel centraal en toch, als ik kijk naar beslissingen in mijn leven, belangrijke beslissingen, dan neem ik diezelfde met mijn hoofd. Uiteindelijk gaat het toch om iets wat goed voelt.
Sander:Precies.
Yvonne:Keuze, nou ja, een voorbeeld, we hebben onlangs een hondje gekocht. Nou, we hebben een hondje. Maar daar hebben we wel een tijdje over nagedacht. Nou ja, daar heb je hem al.
Sander:Afwegingen gemaakt.
Yvonne:Afwegingen gemaakt en ja, eigenlijk kwamen we daar gewoon niet uit. Dus we stelden het steeds maar voor uit. Wel, niet, nou voor- en nadelen, ja, die zijn er en die blijven er altijd. En op een gegeven moment merkte ik dat ik het ook wel lichtelijk geïrriteerd over vraag. Ik dacht, ja maar, zo komen we het ook gewoon nooit uit.
Sander:Precies.
Yvonne:En dat brachten we ook wel toe, ja maar we willen het eigenlijk wel heel graag. Het voelt gewoon alsof dit gewoon het moment is en dat we dit moeten doen. En op basis daarvan hebben we gewoon gedaan eigenlijk nog niet honderd procent wetende wat het dan allemaal zou brengen en noem maar op. Maar met het hoofd kwamen we er duidelijk niet uit.
Sander:Precies ja, ik denk dat dat voor heel veel mensen geldt. En misschien als je ooit een huis hebt gekocht dan en je gaat ergens kijken en je stapt binnen en eigenlijk weet je het al. En dan heb je nog niet alle slaapkamers gezien en nog niet de tuin gezien. Maar het voelt goed. Het klopt.
Sander:En soms ook andersom dat je denkt, je hebt de beschrijving gelezen en je denkt ja, dit is het. En je gaat er naartoe. En eigenlijk al als je de straat in rijdt en je ziet het huis en je stapt binnen, dan overkomt je dat ja maar nee. Ja. En je hoofd heeft daar nog, kan daar niet echt direct meteen chocola van maken en die gaat dan lijstjes maken van ja, maar waarom dan niet?
Sander:Ja. Want het is toch precies wat we willen qua aantal kamers en de ruimte en de grootte van de tuin of welke aspecten maar belangrijk voor je zijn. Ja. Maar het is een ander weten en vaak gaan we dan toch naar ons hoofd toe om ergens controle of grip op te houden en daar dus alsof het een optellijstje is en dat het, ja, het is duidelijk, anderen aan de streep staat positief, dus we moeten het doen.
Yvonne:En ik denk dat het ook niet per se verkeerd hoeft te zijn wanneer je het besluit neemt vanuit je hoofd. Maar precies wat je als voorbeeld gaf van de coachee, het lijkt er toch wel regelmatig toe dat je blokkeert, dat je niet verder komt, dat je misschien eigenlijk dingen zou willen maar omdat je hoofd daar voortdurend zich mee gaat bemoeien en alleen die informatie gebruikt, leidt het niet altijd per se tot keuzes waar jij nou gelukkiger van wordt.
Sander:Precies. Of
Yvonne:je komt überhaupt niet tot een keuze.
Sander:Ja, exact.
Yvonne:Maar goed, je introduceerde de aflevering gelijk met er zijn drie intelligentie, dus niet alleen je hoofd. En ik denk dat het wel heel leuk is als je daar even wat meer over gaat vertellen.
Sander:Zeker, zeker. Nou, als je naar die drie intelligenties kijkt, voor het simpel, je kunt ze simpel noemen hoofd, hart en buik. En je kunt kijken naar de hoofdintelligentie als als dat deel van ons wat ontzettend goed is in plannen, in organiseren, in categoriseren, in informatie, in stukjes opknippen en ja, duidelijk onderscheid kunnen maken van elkaar. Maar ons bui intelligentie heeft vele andere kwaliteiten. Dat is zeg maar, ja, daar heus onze passie en onze drive en en onze onze emotie.
Sander:Het gevoel wat je daar ergens bij hebt. En die buikintelligentie is eigenlijk direct heel instinctmatig in staat om te of dat te openen als iets zich voordoet of als je iemand nieuws ontmoet ofwel direct te sluiten. En dat is meteen een soort ja, nee of gaan niet gaan signaal wat je eigenlijk ontvangt als je er met bewustzijn naar luistert. Ja.
Yvonne:En
Sander:het mooie is de buik is altijd in het nu. Je kunt niet over vijf minuten voelen of vijf minuten geleden voelen. Wat je nu voelt, voel je nu.
Yvonne:Ja, het is echt in het moment zelf.
Sander:In het moment zelf.
Yvonne:Dan spreekt het. Spreekt de buik. Absoluut. Ja.
Sander:En het hoofd is zelden naar nu. Het hoofd is eigenlijk al bezig met de toekomst. Wat gaan we morgen doen? Wat gaan we morgen eten? Waar gaan we nou op vakantie in de zomer?
Sander:Of bezig met het verleden van ja, als ik terugdenk, dan deed ik toch niet helemaal zo goed? Dus zelden in het nu.
Yvonne:Ja, en ik denk ook, ja, inderdaad in het moment refereert je hoofd ook aan ervaringen die je eerder hebt gehad.
Sander:Precies.
Yvonne:Wat je ergens van vindt, of je iets mooi vindt of prettig vindt of niet. Ja.
Sander:En of je gewend bent aan wat je al ziet of nee.
Yvonne:Ja, of het vertrouwd is bekend. Precies.
Sander:En dan heb je als derde nog aan zo hardintelligentie en ja, dat zeg maar, noem ik maar de zetel van het innerlijk weten. En via het hart kun je iets weten zonder dat je weet hoe je te weten bent gekomen. Ja, maar dat dat die neiging om iets te willen weten hoe je te weten bent gekomen, dat is iets van het hoofd. Het hart weet en heeft ook een veel enorme reikwijdte in de zin van het grotere plaatje van jouw leven van van jouw ontwikkeling. Het is een soort dieper weten.
Sander:Je zou het ook de zetel van je intuïtie kunnen noemen.
Yvonne:Ja.
Sander:En dat hart is eigenlijk tijdloos. Tijd speelt eigenlijk geen rol. Dus waar het hoofd toekomstverleden buik nu is hard meer tijdloos. Het is het is meer het overziet het geheel. En het kan ook met alles tegelijkertijd aanwezig zijn.
Sander:Hè, waar het hoofd misschien niet, stel dat je bij een belangrijke gebeurtenis als een overlijden, bijvoorbeeld dankbaarheid en verdriet ervaart. En het is allebei tegelijkertijd. Het hoofd vindt dat een beetje vreemd, want je bent of verdrietig en dan kun je niet dankbaar zijn. En als je dankbaar bent kun je niet verdrietig zijn. Maar het hart kan bij die emoties die uiteenlopen volledig aanwezig zijn.
Sander:En dat is niet eens een vraag hoe of wat, dat is er gewoon.
Yvonne:Dus het hart weet?
Sander:Ja, je zou ik zin willen zeggen, het hoofd denkt.
Yvonne:Bedenkt, ja.
Sander:De buik voelt en het hart weet.
Yvonne:En eigenlijk is het heel mooi wanneer je er bewust van bent dat je die drie intelligenties hebt. Ja. En dat je naar al die intelligenties kan luisteren, noem het maar even. Dat kan waarnemen.
Sander:Ja, je kunt ze zien als informatieprogramma. En je kunt ook kiezen welke je leidend laat zijn.
Yvonne:Ja, oké. En is het voor iedereen vanzelfsprekend om ook naar die drie intelligenties dan om ze waar te nemen, om ze te horen?
Sander:Nou, vanzelfsprekend misschien niet, maar je kunt het wel oefenen. Je kunt daar beter in worden. Iedereen heeft deze vermogens. Ze zijn gewoon aanwezig en we gebruiken ze ook eigenlijk allemaal.
Yvonne:Toch wel?
Sander:Alleen onbewust vaker. Dus hoe dus eigenlijk de kunst is om dat veel bewuster te gaan doen. Dus in onze taal zitten al uitdrukkingen die dat weergeven. Iets ligt als een steen op je maag. Oké, dus er is informatie in de maag of nou ja, in dat gebied.
Sander:Dus daar kun je allemaal naar kijken en kun je dus ja, de uitnodiging is om dat bewust te gaan gebruiken.
Yvonne:Ja, wat brengt het je Sander? Wat heeft het jou gebracht?
Sander:Ja, nou, ik was altijd iemand die heel erg alles benaderde vanuit mijn hoofd en daar ook alle vertrouwen in had van mijn analytisch en conceptueel vermogen. Ja, op een gegeven moment in mijn werk heb ik daar wel een vast, Want ik was alles aan het beredeneren en aan het afwegen en aan het kijken en precies eigenlijk volgens mijn quote in het begin, ja, er waren overleggen bij dat ik zo bezig was alles te analyseren dat ik eigenlijk niet tot een bijdrage kwam. Dus toen kreeg ik ook het advies van goh Sander, je mag wat meer zichtbaar zijn. Ja, wat is dat dan? En toen, ja, door middel van coaching toen kreeg ik ook de gelegenheid om veel meer de bewustzijn te richten op, ja maar wat je waarneemt, hoe voelt dat?
Sander:En als je dat gevoel nou eens in zou brengen, wat gebeurt er dan? En dan ben ik echt letterlijk gaan oefenen. De eerste keer was superspannend, want ik dacht van dat mensen gingen zeggen als ik mijn gevoel discussie in het management team waar ik bij zat en ik voelde, ja, het voelde gewoon helemaal niet goed. Maar ik kon het niet meer onder woorden brengen dan dat. Ja.
Sander:En ik denk ja, deze tip heb ik gekregen, ik ga het doen en ik zei van goh, ja, waar we het nu over hebben en de richting waar het op gaat, dat voelt eigenlijk helemaal niet goed. En ik dacht, nu ga je het krijgen. Want nu gaan ze zeggen van nou, dat is vaag Sander, geef eens even daar heldere woorden aan, wat bedoel je precies? Maar dat gebeurde allemaal niet. Twee andere collega's van mij die ook even stil waren, die sprong ineens in eigenlijk aangezet door mijn uitspraak.
Sander:En die gingen woorden geven aan eigenlijk wat ik ook ervaarde. En toen ging die discussie en dat besluit en dan weer een hele andere kant op.
Yvonne:Jeetje, ja. En toen dacht
Sander:ik hey wauw, het mag er dus zijn.
Yvonne:Het mag er wel zijn.
Sander:Ja, en dat was voor mij eigenlijk een toestemming aan mezelf. Eerst en vooral om dat aan mezelf te geven, om daarnaar te luisteren en dat waardevol te vinden en dat in te brengen.
Yvonne:Mooie ervaring. En het is tegelijkertijd dan door het zelf te doen een uitnodiging aan ook de andere mensen om je heen, in dit geval je collega managers om ook hun gevoel uit te spreken. Of überhaupt, want überhaupt het woord gevoel is in sommige omgevingen, of tenminste dat denken we.
Sander:Precies. Dat denken we.
Yvonne:Dat denken we. Ja. Terwijl als mens neem je natuurlijk alles mee, want het is er. Het is er wel al. Het is
Sander:er al. Dus echt van hoe zou het zijn als we met zijn allen veel integraler onszelf eerst benutten, zou ik bijna zeggen en ook inzetten en ook laten zien.
Yvonne:Want je zegt, het is er, het innerlijk weten is er, het buikgevoel is er. Je hoofdintelligentie is er. Maar Dat ook allemaal inzetten, wauw, dat is wel heel waardevol.
Sander:Zullen we daar eens een oefening opdoen?
Yvonne:Ja, goed idee.
Sander:Ja, en daarvoor is het handig om een vraagstuk te hebben, iets wat je bezighoudt, iets waar je misschien mee worstelt of waar je meer duidelijkheid over zou willen hebben. En wellicht ook iets waarmee je de neiging hebt om in je hoofd rondjes te draaien en je komt er nog niet helemaal uit.
Yvonne:Ja, die heb ik in mijn hoofd.
Sander:Ja, precies.
Yvonne:Nee, helemaal niet. Maar nee, die, ja, ik heb hem voor me.
Sander:Super.
Yvonne:Ja, kunnen beginnen.
Sander:Oké, nou, dan breng je aandacht even rustig naar binnen toe. En zorg dat je comfortabel zit op de stoel of op de grond. En breng je aandacht even naar je ademhaling. Je hoeft er niets aan te veranderen, maar neem eens waar. Hoe hoog of laag zit jouw ademhaling?
Sander:En hoe voelt de kleding op je huid? En leg eens op waar je kleding wat strakker zit en wat losser. Als je voldoende geland bent in jezelf en in dit moment, neem dan dat vraagstuk eens voor ogen. En merk eens op, welke intelligentie spreek jij als vanzelf het eerste aan? Ga je er meteen over nadenken, Afwegingen maken?
Sander:Waar je een oordeel over hebben? Dan spreek je je hoofdintelligentie aan. Of is er meteen een gevoel? Voel je angst of misschien enthousiasme of plezier? Dan ben jij met je volle aandacht bij je buikintelligentie.
Sander:Of voorzie je ineens het grotere geheel en waar dit eigenlijk over gaat? En voel je misschien wel liefde en vertrouwen? Dan spreek je als vanzelf je hart intelligentie aan. Dus check eens even in bij jezelf. Er is hier geen goed of fout.
Sander:En die intelligentie waar jij als vanzelf naartoe gaat, breng daar eens al je aandacht heen. En wat is het verhaal hier? Wat wel deze intelligentie dat jij weet, of voelt, of denkt. En laat die informatie er gewoon zijn. Je hoeft er geen oordeel over te hebben.
Sander:Je bent eigenlijk alleen maar informatie aan het verzamelen. Ga dan eens met je aandacht naar die tweede intelligentie en kies maar welke nu jouw aandacht trekt. Waar je nieuwsgierig naar bent. Stel jezelf eens open voor mogelijk nieuwe informatie. Verbind je met die tweede intelligentie.
Sander:Het verbinden met die intelligentie kun je doen door bijvoorbeeld je ademhaling daar naartoe te brengen. Je kunt bijvoorbeeld voorstellen dat je in en uitademt door je hart. Of in en uitademt diep onder in je buik. Of in en uitademt door je voorhoofd of je kruin. Verbind je met die tweede intelligentie en wees dus nieuwsgierig naar welke boodschap deze voor je heeft.
Sander:Je hoeft het niet te verzinnen. Het enige wat je hoeft te doen is jezelf open te stellen en wellicht ontstaat er een beeld van moord, wat een zin. Of een gevoel. Kan ook een geluid zijn. En verplaats dan tot slot je aandacht naar die derde en laatste intelligentie.
Sander:En laat die tot je spreken. En dan nog een laatste vraag. Je kunt kiezen welke intelligentie of welke combinatie van intelligenties je als jouw innerlijke leider in dit vraagstuk wilt nemen. Laat dat antwoord ook maar gewoon meteen als vanzelf ontstaan. Wie mag, of welke intelligentie mag jouw innerlijk leider zijn?
Sander:Gewoon voor nu in deze situatie. Dit was een korte eenvoudige eerste verkenning van jouw drie intelligenties ten aanzien van een bepaald vraagstuk. En laat je leiden door die specifieke intelligentie of die combinatie van intelligenties en kijk eens wat het je brengt in de toekomst. Kom maar, weer even helemaal weer terug waar je bent. In de ruimte waar je bent, op jouw tempo.
Sander:Is geen haast. Wat ben je bewust geworden over de verschillen tussen, mogelijke verschillen tussen de drie intelligenties, Yvonne?
Yvonne:Ja, de verschillen tussen de drie intelligenties. Nou ja, dat ze sowieso alle drie andere informatie geven. Ze klinken anders. Ja, ze klinken anders.
Sander:En wat bedoel je precies met klinken?
Yvonne:Ik merkte dat hartintelligentie een soort van zachtheid met zich meebracht. Het klonk gewoon wat zachter, wat milder. Vanuit vertrouwen, want ja, je weet het wel. Je weet wel, je kan daar op vertrouwen en het hoofd wat stelliger. Meer een overtuiging.
Sander:Ze hebben eigenlijk hun eigen manier van zichzelf uitdrukken. Eigenlijk zou je kunnen zeggen. En dat is voor ieder mens kan dat ook weer verschillend zijn. Er is niet een goed of fout of een dit is het. Het gaat over bekend worden en wennen aan jouw, de wijze waarop jouw intelligent is met je communiceren.
Yvonne:Ja, dat is, want bij de bike bijvoorbeeld, dus de emoties, de gevoelens, merkte ik ook dat er ook wel een neiging was om daar dan weer over na te denken.
Sander:Er is een continue wisselwerking. Dus
Yvonne:het was ook nog wel lastig om zuiver, die intelligentie echt zuiver te horen. Omdat mijn hoofd ook weer probeerde het soort van te verwoorden. Wat dat gevoel dan eigenlijk precies zou betekenen.
Sander:Ja, en er is nog een verschil tussen verwoorden en betekenis geven, denk ik, want uiteraard voor verwoorden gebruiken we het taalcentrum in ons hoofd. Maar dat is weer iets anders dan er er oordelen over maken of er een categorie op plakken of een label.
Yvonne:Ja.
Sander:Ik vond
Yvonne:het een heel mooi stukje onderzoek eigenlijk.
Sander:Ja, zo kun je het heel goed zien. Even vertragen, even verstillen en hoe lang zijn we bezig geweest, nog geen tien minuten, ik denk, nee, iets meer dan vijf minuten. Je hebt die bronnen altijd bij je en dat is ook zo mooi om te beseffen. Het enige wat we nodig hebben om daar contact mee te hebben, om daar verbinding mee te hebben, om daarnaar te luisteren. Even vaak even verstillen, dragen, aandacht erop richten en openstaan, nieuwsgierig zijn.
Yvonne:Ik kan me zo voorstellen dat bij een situatie, een stukje reflectie, waar je even een moment stilstaan, eigenlijk heel simpel mezelf de vraag kan stellen, waar luister ik op dit moment vooral naar?
Sander:Ja. Waar ben ik met mijn aandacht? Ja. Zo simpel mag het zijn.
Yvonne:Mag het zijn.
Sander:Ja. Zo eenvoudig dus.
Yvonne:Want dan besef je ook oké, ik laat me vooral informeren door mijn buik, mijn hoofd of mijn hoofd. Wat zouden die andere intelligenties mij nog meer kunnen vertellen? Die nieuwsgierigheid, die zou je daarmee wel aan kunnen bakken.
Sander:Ja. En je zou zelfs ook nog, maar dan komen we meer op het vlak van coaching terecht, dat ze een dialoog met elkaar kunnen voeren. En soms heeft het hart wat te geven aan het hoofd bijvoorbeeld, of
Yvonne:heeft het
Sander:hoofd wat nodig van de buik.
Yvonne:Dat is weer een hele mooie verdieping. Maar voor nu in de podcast is dat.
Sander:Voelt iets te ver.
Yvonne:Iets te ver. Ja? Ja, ik denk dat mensen die luisteren naar deze podcast, deze oefening super mooi in kunnen zetten, in een stukje bewustzijn en mee kunnen nemen naar het dagelijks leven.
Sander:Precies. Een samenvatting zou ik kunnen zeggen, vanuit de neurowetenschappen is een wetenschapper genaamd Daniel Segal heeft daar hele mooie, vind ik hele makkelijke woorden ook van gegeven. Dat je bewust kunt zijn ben ik, hij zegt ben je top-down aan het ja, redeneren of denken of informatie verwerken zoals hij het noemt. Dan ben je eigenlijk gebaseerd op, dat is vooral met je hoofd, gebaseerd op eerdere kennis, opgedane ervaring, ben je nieuwe situaties meteen aan het plaatsen in dat ken ik nog van vroeger, dat is, lijkt hierop. Ja.
Sander:Dus het zal hetzelfde zijn. Ja. En dat je dus eigenlijk ja, jezelf en dat zijn mijn woorden meer achterwaarts laat leren.
Yvonne:Mhmm.
Sander:Want je categoriseert alles in in al het nieuwe in de termen die je al hebt. En Daniel Seal noemt het andere vorm van informatie verwerken bottom-up. En dan zegt hij dat begint met ja, de zintuigelijke input die we op dat moment ontvangen. Die er dus ook altijd is en dan mogen alle zintuigen aanstaan. En dan is het eerder eerst informatie verzamelen, dus dus tot je laten komen.
Sander:En dat doe je dan veel meer met het buik en met met het hart. Ja. En dan met het hoofd te gaan ja, echt gaan bewerken en verwerken en er chocola van maken wellicht. Ja. Van borden aangeven en duiding aangeven.
Sander:En dan heb jij een veel rijker palet op basis waarvan je in actie kunt komen dan wanneer je alleen vanuit je hoofd komt.
Yvonne:Nou, hij pleit ook voor die samenwerking. Absoluut. Het is goed om te beginnen bij je hart, je buik.
Sander:Nou ja, dat zou mijn uitnodiging zijn ook aan de luisteraar van goh, we gaan ze experimenteren met beginnen vanuit je buik en vanuit je hart
Yvonne:in
Sander:plaats van wat we meestal doen. De meeste mensen denk ik om vanuit ons hoofd te starten.
Yvonne:Te starten. Ja, mooie uitnodiging. We zijn gekomen aan het einde van deze aflevering. Dank je wel voor je inspiratie en je kennis. En ook de luisteraars, weer bedankt voor het luisteren naar onze podcast Leven, zo eenvoudig kan het zijn.
Yvonne:Wij zijn Sander van Ekel en Yvonne Dekkers. We nemen je mee op een reis naar meer innerlijke rust, plezier en vrijheid in het leven. Vond je het leuk, leerzaam of inspirerend? Check dan ook eens onze andere afleveringen of volg ons zodat je geen enkele aflevering hoeft te missen en deel je enthousiasme met iedereen in je omgeving die wat inspiratie kan gebruiken in het leven. Graag tot de volgende keer.
Makers en gasten
