#1 Van drama naar kans: vier manieren om situaties te benaderen
Downloaden MP3Welkom bij de eerste aflevering van de podcast Leven, zo eenvoudig kan het zijn. In deze podcast nemen wij Sander van Eekelen en Yvonne Dekkers jou graag mee op een reis naar meer innerlijke rust, plezier en vrijheid in het leven. Geïnspireerd door de principes van transformational presence.
Sander:Ik ben Sander van Eekelen. Al van kinds af aan ben ik enorm geïnteresseerd in het leven en wat het betekent om mens te zijn. En via een studie sociale psychologie en verschillende functies, of rollen in het bedrijfsleven en de gemeentelijke overheid, faciliteer ik nu programma's voor coaches en leiders, waarin ik hen ondersteun om vanuit de integratie van intellect en intuïtie hun werk, dat zij nog meer impact kunnen maken in hun werk. Naast werk ik als leiderschapscoach 1 op 1. En mijn bewustzijn over het leven en over wat het betekent mens te zijn werd enorm versterkt door de geboorte van mijn zoon Thijs in 2001.
Sander:En hij heeft nu wat we nu weten een zeer ernstige verstandelijke beperking. Toen heette het nog ontwikkelingsachterstand. En in het omgaan met hem en wie hij is en zijn ontwikkeling heb ik vele inzichten opgedaan en ben ik echt anders in het leven gaan staan. En dat inzicht werd nog verder verrijkt toen ik in 2012 in aanraking kwam met Transformational presence, met gedachtegoed van Alan Seale. Dat daar helemaal op aansloot op die ervaring die ik met Thijs had gehad.
Sander:En die ervaring in 2012 voelde echt als thuiskomen bij mezelf. Ik kijk er enorm naar uit om die ervaring en vooral de praktische toepassingen ervan via deze podcast te delen.
Yvonne:Ja, heel mooi dat ik samen met jou en Sander deze podcast kan maken. Ik ben Yvonne Dekkers en sinds enkele jaren pas ik die manier van in het leven staan zoals jij die beschrijft steeds meer toe in mijn dagelijks leven en in mijn werk als organisatieadviseur. En ik leer iedere dag en het is alsof er steeds meer luikjes opengaan die leiden naar mezelf. En die reis gun ik ook onze luisteraars. Nou, wat gaan we doen?
Yvonne:We gaan aan de hand van hele herkenbare voorbeelden en praktische handvatten onze luisteraars uitnodigen om vanuit een andere benadering om te gaan met allerlei uitdagingen die het leven op ons pad brengt. En in iedere aflevering trakteert Sander ons op een prachtige oefening, zodat jij als luisteraar zelf kan ervaren wat die benadering doet met jou en met de situatie waar je wat mee wil. Sander, vandaag staat kiezen centraal. Kiezen hoe je je tot een situatie verhoudt. Je gaat ons meenemen in 1 van de meest krachtige modellen van transformational Presence.
Yvonne:Wat gaat over persoonlijk leiderschap?
Sander:Ja, en dat is het model dat in het Nederlands bekend staat als de 4 niveaus van betrokkenheid. Nou is het woord betrokkenheid niet helemaal adequaat, in het Engels is het engagement. Dus het gaat over 4 manieren waarop je met situaties kan omgaan. Hoe je dus betrokken bent en jezelf betrekt bij een situatie. En die 4 niveaus loop ik even kort door om daarna met een uitgebreid voorbeeld het verder toe te lichten.
Sander:In het eerste niveau is het niveau van drama en wellicht, ja, dat ken je misschien, kennen we allemaal wel, niveau van als er iets gebeurt wat je niet zo zint of wat je eigenlijk niet had gehad, dat je eigenlijk meteen naar de schuldvraag gaat kijken van ja, wie heeft dat gedaan of hoe heeft het zover kunnen komen. Het tweede niveau gaat over, ja, het heet dan de situatie en dat focust op de situatie zelf, op de inhoud en op de feiten. En waar je naar op zoek naar bent is echt de quick fix. Het zo snel mogelijk uit de wereld helpen. Het oplossen, het ja, zodat het in ieder geval weer terug naar normaal is.
Sander:Het derde niveau gaat over keuze, wat centraal staat in deze podcast. De keuze niet over hoe ga je het oplossen, maar over jouw rol en aandeel, of wie je wil zijn in de situatie. Dus het gaat veel meer de focus leggen op jezelf.
Yvonne:Dat is het derde niveau hè?
Sander:Dat is het derde niveau. En het vierde niveau gaat over in het Engels opportunity. Dus dat kun je vertalen als kans of gelegenheid die in de situatie verscholen ligt. Dan verschuift je focus weer nog verder naar meer wat wil hier gebeuren. Wat is de groei of ontwikkeling die hier wil plaatsvinden?
Sander:Dat zijn in het kort de 4 niveaus. Als ik nou het voorbeeld noem van mijn zoon Thijs toen hij geboren werd, toen nou prima bevalling, geweldige zwangerschap ook en hij ging, ja het was ons eerste kind dus dat weet je ook niet zoveel als ouders wat je te wachten staat eigenlijk. Maar pas na een paar maanden gingen we merken van hey hij reageert anders op geluid soms, gaat maar niet lachen. En ook het consultatiebureau zei van hey, dit is, hij reageert anders dan anders. Dus we werden doorverwezen en de kinderarts nam het woord ontwikkelingsachterstand in zijn mond.
Sander:En toen dacht ik meteen dan achterstand, dat kun je inhalen. Dus als je kijkt naar het disco model dan hadden we heel makkelijk in een drama kunnen stappen van goh, waarom overkomt ons dit of dit had niet zo moeten zijn. We merkten eigenlijk al snel, mijn vrouw en ik van ja, dat we in de actie modus stapte. Ik ging boeken opzoeken van baby ontwikkelen, van de ontwikkeling van baby's, van welke stapjes zetten ze en welke volgorde en hoe werkt dat dan eigenlijk. Allemaal gericht op ja, die quick fix eigenlijk zou je kunnen zeggen van die achterstand inlopen, zo snel mogelijk acteren om te zorgen dat die normaal opgroeit.
Yvonne:Ja, dus dat oplossen dus.
Sander:Echt oplossen, ja. Dat heeft uiteindelijk ook geresulteerd in, ja, we hebben allerlei natuurlijk fysiotherapie, logopedie, maar ook alternatieve geneeswijzen en uiteindelijk kwamen zijn vriendin van mij die gaf me het boek Sunris van Berri Neel Kalfman en dat ging over omgaan met kinderen met autisme. Nu hadden wij niet de indruk dat Thijs autisme had, maar dat konden we eigenlijk ook nog niet helemaal duiden uiteraard. Maar wat daar in naar voren kwam was een heel sterke, accepterende, niet oordelende houding naar je kind toe. En vanuit die houding, ja eigenlijk aansluiten bij waar het kind is, meegaan in zijn wereld en dan eigenlijk je kind uitnodigen langzaam de brug over naar onze wereld.
Sander:En ik ging dus zoeken van goh, dat was natuurlijk in Amerika waar ook daar een heel centrum voor op is gericht. Maar er bleek ook een workshop gegeven te worden in Nederland en dat was letterlijk 2 dagen later.
Yvonne:Oké, dus 2 dagen later zat jij bij die workshop?
Sander:Absoluut, ja ik gooide mijn agenda om en ik voelde hier moet ik naartoe. En dus ik ging daarheen en toen nog even alleen en 2 weken later was het de volgende workshop en toen zijn we samen gegaan, mijn vrouw en ik. En ja, dat was enorm inspirerend voor ons om te kijken, hey, er is een handvat waarmee we mogelijk aan de slag kunnen met Thijs. En dat resulteerde uiteindelijk in een thuis programma waarin we ook met vrijwilligers hebben gewerkt om 1 op 1 met Thijs te werken, om heel vanuit die niet-oordelende accepterende houding te kijken naar van hey wat, waar zit Thijs nu en wat is zijn volgende stap. En ja, als baby's opgroeien en ze gaan van zitten naar op zeg optrekken hé, naar eerste stapjes en af en toe vallen en weer lopen, en daarna uiteindelijk lopen.
Sander:Je zou daar grofweg bijvoorbeeld 6 stappen kunnen in onderscheiden. Maar Thijs maakte daar ongeveer 1000 van. Dus het leerde ons om heel erg in het moment te kijken van waar is hij nu mee bezig, wat probeert hij te doen, of wat zou een volgende stap kunnen zijn en hoe kunnen we hem daarin begeleiden en wat kunnen we daarin aanreiken.
Yvonne:En ja, want je begon, dat model kent al meerdere niveaus en je vertelde van wij stapten eigenlijk gelijk in het niveau van het quick fix, van het oplossen. Toen je met deze manier van omgaan met thuis ging werken en je kijkt daar nu op drugs. Was dat nog steeds vanuit de gedachte om het dan op te lossen? Nog wel vanuit diezelfde modus, vanuit dat niveau?
Sander:Toen in het begin zeker. Toen, we hadden daar natuurlijk wel iets aan toegevoegd, een niet-oordelende accepterende houding. Maar toen ik eigenlijk van ja, eigenlijk gaandeweg dat proces verschoven ook iets. En achteraf kon ik dat duiden met het aan de hand van het 4 niveaus. Dus dat ik ja die sprong maakte zeg maar van het tweede niveau naar het derde niveau.
Sander:En ik noem dat ook bewust een sprong omdat dat een hogere vorm van bewustzijn vraagt om te gaan kijken naar je eigen rol en aandeel en wie je op dat moment bent in relatie tot in dit geval Thijs. Het vraagt eigenlijk van dat je even wat uitzoomt en naar jezelf gaat kijken van hoe verhoud ik me eigenlijk tot wat er is.
Yvonne:Dus dat ben je gaan doen. Je bent van een afstand naar jezelf gaan kijken en wat zag je dan toen?
Sander:Nou, en het kwam, het dient zich ook heel praktisch aan dat toen ik echt 6 weken vrij kreeg van mijn toenmalige werkgever om dat thuisprogramma op te zetten en dus zelf aan de slag te gaan 1 op 1 met Thijs, Wat overigens een enorm cadeau was. Toen merkte ik al heel snel van goh, ik ben nu veel meer trainer therapeut bijna voor hem in plaats van vader. En dat mixen van die rollen dat paste gewoon niet. De rol van vader was al genoeg eigenlijk en ik merkte dat er niet meer plek was om ook op die manier met hem om te gaan. En er was nog iets anders waar ik me bewust van werd.
Sander:Is dat ik een enorme gehechtheid had aan aan dat resultaat. Het inlopen van zijn ontwikkelingsachterstand. Dus de manier van waarop ik bij hem was was altijd zo'n beetje ingegeven door de energie van die voorwaartse drang.
Yvonne:Ja, een vooruitgang.
Sander:Een vooruitgang zetten. Een stapje zetten en ook bijna vanuit een, het resultaat moet gehaald worden. En ik leerde dus daarvan te onthechten. En ik had altijd in mezelf nog dat stemmetje dat zei van ja maar als je echt gaat onthechten van het resultaat, je resultaatgerichtheid loslaat, ja wat gebeurt er dan met je ambitie, met je motivatie, met je wil om er nog energie in te steken?
Yvonne:Wat leerde je dan door dat dus toch te doen? Wat ontdekte je?
Sander:Ik ontdekte dat dat eigenlijk niets met elkaar te maken heeft. Dat je een hele hoge intentie kunt hebben en een lage gehechtheid. En dat dat eigenlijk niets zegt over je energie die je ergens in stopt. En dat dat niets zegt over de mogelijke ambitie die je ergens in hebt. Dus die hoge intentie, ik gun Thijs alles, maar hé, of die het bereikt of niet, dat maakt niet uit eigenlijk.
Sander:Dat is allemaal oké.
Yvonne:Het is altijd goed.
Sander:Ja, dus dat is een hele andere manier van zijn eigenlijk in de interactie met hem.
Yvonne:Ja, het is misschien wel interessant om dan dat je ook kunt uitleggen wat het verschil maakte, wat het effect daarvan was op jou, op de situatie, misschien door andere mensen en op Thijs zelf.
Sander:Ja, er komt meer ontspanning in. Tenminste, dat ervaarde ik. Ik voelde ook veel meer innerlijke rust komen. En door die innerlijke rust kon ik er ook letterlijk eigenlijk, was ja mijn kwaliteit van zijn eigenlijk veel ja, omvattender of diepgaander. Ja, het is soms lastig om daar woorden voor te vinden, maar er veranderde iets in de kwaliteit van de relatie.
Sander:En er veranderde ook nog een diepgang in accepteren wat is. En dat was ook een deel van dat vide niveau eigenlijk zou je kunnen zeggen. Dat potentieel niveau, dat niveau van wat is dan de groei en ontwikkeling in mij die mogelijk is. En dat was naast het veel meer leven in het nu, in plaats van vooruit en al bezigst tussen zijn met dat resultaat wat dan misschien behaald mag worden in de toekomst, meer te kijken naar, hey, wat is er nu? En dat is het enige waar ik de aandacht op hoef te richten.
Sander:Meer is er eigenlijk niet. En dat geeft ook een enorme rust wederom. En ook een gevoel van vrijheid. Als je helemaal in het nu kunt zijn en niet bezig zijn met wat er zou moeten gebeuren, dan kun je heel open zijn en nieuwsgierig en plezier hebben in dit moment. En dat is, dat was een enorme, ja, via Thijs een enorme verrijking om dat in mezelf zo te ervaren.
Yvonne:Ja. Maar dat klinkt ook eigenlijk een beetje als een soort van reis wat jij hebt doorgemaakt.
Sander:Absoluut. Ik werkte toen als organisatieadviseur. En die resultaatgerichtheid, ik had mezelf altijd wijs gemaakt dat ik die ook nodig had om tot succes te komen, om tot goede project afronding te komen, om tot tevreden klanten te komen. En ik merkte dat ik, doordat ik leerde om een hoge intentie te hebben en een lage gehechtheid, dat ik van meer vanuit rust aanwezig kon zijn, ook in mijn werk. En dat gaf eigenlijk ook de mogelijkheid om veel meer waar te gaan nemen van wat er in dat, in die organisatie gaande was en in dat project wat ik dan daarmee bezig was.
Sander:En dat uiteindelijk leidt dat dus tot een betere prestatie of ja, makkelijker, eenvoudiger, men minder energie de dingen doen die er meer gevraagd werden te doen.
Yvonne:Als ik het dan zo even heel simpel vertaal, die 4 niveaus, zeg je daarmee dan Sander dat we geneigd zijn om vanuit drama te reageren of vanuit oplossen? Dat soort van 2 veel voorkomende reacties zijn. Ik herken het namelijk zelf ook wel hoor. Maar is dat dan wat eigenlijk bij de gemiddelde mens wel gebeurt?
Sander:Ja, wat ik om me heen zie en zijn dat de 2 manieren, die eerste 2 niveaus, ja, bijna standaard patronen. Of je gaat meteen naar de schuld zoeken, kijk maar eens in de krant. Eigenlijk gaat het gewoon, gaat iets mis en wie heeft het gedaan? Wie is hiervan verantwoordelijk? Of je gaat naar die quick fix, hoe gaan we het regelen met elkaar?
Yvonne:Gelijk oplossen.
Sander:Gelijk oplossen. Ja. En dat niveau in 3 en 4, dat helpt zo enorm om met een hogere vorm van bewustzijn naar jezelf te kijken en andere keuzes te maken.
Yvonne:Het gevoel dat ik heb bij die eerste 2 niveaus van drama of van oplossen, is dat we dat eigenlijk dan een reactie geven alsof de situatie er niet mag zijn. Dat we het zo snel mogelijk een weg willen hebben eigenlijk. Het moet oftewel opgelost of blijven ons verzetten vanuit een bepaalde emotie. Het kost ook gewoon best veel energie en het levert zo weinig uiteindelijk
Sander:op. Ja, dat klopt. Je zegt het heel mooi. Je bent in essentie aan het verzetten. Dus dit model en transformational present nodigt nodigt je uit om ja, vanuit ja, wat er is, is er.
Sander:Ook al is het een situatie die je, je hoeft het niet leuk te vinden hè, accepteren is soms wordt dat verkeerd begrepen. Dat van, dan moet ik het leuk vinden of dan moet ik het oké vinden.
Yvonne:Daar
Sander:gaat het eigenlijk niet over. Accepteren gaat erover dat een situatie er nu eenmaal is en dat je van dat als startpunt gebruikt. En dat je niet het startpunt jouw verzetten tegen neemt. Maar dat je eigenlijk op een neutrale manier de situatie als uitgangspunt neemt en dan nieuwsgierig gaat zijn naar wat is hier dan, wat willen zich ontvouwen? Wat is hier een volgende stap die die volgende beweging die wil gaan plaatsvinden?
Sander:En dan, Annancyl heeft een hele mooie quote, een situatie, ineens sorry, een probleem is niet iets wat opgelost moet worden, maar het is een boodschap waar je naar kunt luisteren.
Yvonne:Ja, de situatie van zichzelf is wat die is. Het nodigt uit om zelf in actie te komen eigenlijk.
Sander:De situatie is inderdaad eigenlijk wat je zei neutraal. Het heeft geen lading. Het is niet slecht of goed of verkeerd of had niet zo moeten zijn. Dat ontstaat pas als jou, als jij daar een oordeel over hebt. Dus als je elke situatie als neutraal ziet, als dat wat er is en dan nieuwsgierig wordt naar wat eruit voort wil komen, dus welke boodschap daaronder ligt vanuit diezelfde quote van Ellen Seal, dan kun je denken hé, wat vraagt het van mij om daarin mee te kunnen bewegen?
Sander:En mee bewegen is niet iets passief 'go with the flow'. Het is een heel actief, pro-actief echt een proces eigenlijk van meebewegen. Je spreekt al je vaardigheden en vermogens aan, maar je beweegt wel mee. Je verzet je er niet tegen.
Yvonne:Nou, het zijn eigenlijk 4 niveaus. Zit er een volgorde in, Sander? Is Dat je meestal begint bij niveau 1, 2, 3, nee? Hoe werkt het? Hoe kun je ermee beginnen?
Sander:Ik heb ze vrij lineair natuurlijk uitgelegd, want dat helpt als je iets uitlegt. Maar je kunt op elke plek instappen. Je kunt bij jezelf ook al heel snel merken van hé, er gebeurt iets. En je pats, je zit meteen in niveau 3. Je bent meteen aan het kijken van, ja maar wacht even.
Sander:Je kunt je bijvoorbeeld jezelf de vraag stellen, wat is mijn aandeel in deze situatie? Dat die er is of dat die voortduurt. En dat kan best een confronterend trouwens, een confronterende vraag zijn.
Yvonne:En daarmee zeg je volgens mij ook iets belangrijks. Wat neem je bij jezelf waar? Wat hoor je jezelf zeggen? Of wat zie je jezelf doen? Is dat ook een beetje waar het mee begint?
Yvonne:Om met dit model wat te kunnen spelen eigenlijk in situaties in het dagelijks leven? Dat je jezelf kunt observeren? Om dan te bepalen, oké, vanuit welk niveau reageer ik nu eigenlijk?
Sander:Precies.
Yvonne:Zonder daar al gelijk een heel bewuste actie. Want ja, zo gaat het natuurlijk in. Dingen gebeuren en je reageert op voordat je er überhaupt bij nadenkt, heb je je reactie eigenlijk al op tafel liggen.
Sander:Ja, Ja, het vraagt dus inderdaad even afstand nemen, even vertragen, even in de observant modus te staan, om te kijken naar jezelf inderdaad. En dan je dingen gewaar te worden.
Yvonne:Ik kan me herinneren toen ik zelf met dat model zowat ging oefenen, ik eigenlijk vooral begon met eerst achteraf terug te kijken eigenlijk. Meer reflecterend? Ja, meer reflecterend. Dat ik herkende bij mezelf bijvoorbeeld. Dat ik ook dat drama heel snel oversloeg.
Sander:Een soort
Yvonne:van misschien wel uit de weg ging. Ook gelijk in de actiestand. Maar ik ging ook meer om me heen kijken en luisteren wat andere mensen doen. En ja, dat is ook een manier om het model een beetje eigen te maken, die 4 niveaus te herkennen. Dus bij mezelf, maar ook bij anderen dat men soms opviel.
Yvonne:Die blijft heel erg hangen in de drama of die dat is meteen de eerste reactie boos of dingen uitvergroten.
Sander:En dat kan ook helemaal oké zijn trouwens. Wil niet zeggen dat het ene niveau beter is dan het andere. Elk niveau heeft zo zijn eigen meeritis zou je kunnen zeggen, zijn eigen pluspunten of en ook valkuilen. Zo'n drama kan heel fijn zijn om als er iets iets groots jou overkomt om even ja, die emoties die er zijn of hoe je het ervaart om dat even te uiten, om even stoom af te blazen, om even je ei kwijt te kunnen bij een ander, om even steun te ervaren. Ja.
Sander:Alleen ja, als jij dan net dat hebt gedaan bij de 1 persoon en je draait je om en je ziet een andere persoon en je gaat exact hetzelfde verhaal nog een keer doen, dan kan dat nog steeds dienend zijn. Maar misschien bij de derde, vierde, vijfde persoon ben je dan nog steeds stoom aan het afblazen of ben je dan, wat ben je dan eigenlijk aan het doen?
Yvonne:En wat levert het je op?
Sander:En wat levert het je op, ja.
Yvonne:Ja. En
Sander:dan pas je, dan stap je misschien in de valkuil van het drama dat het, ja, het een oppervlakkige steun is. Dat het misschien een niet echt een, echt een, er is geen vooruitgang. Je neemt ook geen verantwoordelijkheid meer. Je blijft eigenlijk zitten op je stoel en er gebeurt niks meer. Je komt in een klaag modus terecht.
Yvonne:Ja, nu begrijp ik ook dat je zegt het is een model wat heel erg helpt bij het nemen van leiderschap. Dat is eigenlijk waar het over gaat.
Sander:Dat precies, dat persoonlijke leiderschap, dat je ziet van hey, maar wie, hoe stel ik me op? Ja. En soms is het goed ook bijvoorbeeld om ook echt in die oplossingen modus te stappen vol. Want als er bijvoorbeeld echt een crisis is, iets wat nu aangepakt moet worden, als er op je werk iemand onwel wordt, ja, dan hoop ik niet dat je er heel reflecterend bij gaat staan. Dan hoop ik dat je direct in de actie schiet bijvoorbeeld.
Sander:Maar als je alles in je omgeving en alles wat er gebeurt als een crisis behandelt, ja, dan klopt het niet. Dan zit je in een soort reactief patroon, een soort reactie modus En kan het zo zijn dat je jezelf uitholt.
Yvonne:Precies, want ik bedoel, sommige mensen kunnen dat misschien heel prettig vinden. Maar op de lange termijn merk je dat het a, heel veel energie kost
Sander:Ja. En
Yvonne:b. Nou, misschien toch niet oplevert dat wat je eigenlijk hoopt dat het oplevert.
Sander:Precies. Zo heeft elk niveau ook zijn plus en zijn minne. En dat is goed om dat te benaderen dat het dus niet altijd een streven is. Maar je moet naar het keuzeniveau, je moet naar het kansniveau. Het kan je wel helpen.
Sander:Ja, zeker. Je kunt er iedere nieuwsgierig naar zijn van hé, wat voor informatie is daar? En dat is misschien, ja de essentie van dit model is dat je informatie verzamelt. Op elk niveau is er informatie voor jou. En vanuit die informatie dan kun je weer kiezen van hé, hoe ga ik me opstellen?
Sander:Wie ga ik zijn in de situatie? Om van daaruit te kiezen wat ik ga doen.
Yvonne:Ja, ik vind dat het steeds weer boeiend aan dit model, Sander. Het voelt voor mij ook echt als een beetje spelen. Als een model waar je echt mee kan spelen. Waar je mee kan reflecteren, waar je in een situatie steeds bewuster eigenlijk van wordt van wat je aan het doen bent.
Sander:Precies.
Yvonne:Het geeft voor mij gevoel, ja, toch wel van die vrijheid ook, keuze vrijheid, dat je beseft van, ja, ik kan het ook anders doen.
Sander:Ja. Heb Heb jij mogelijk een situatie die je zou aan de hand van een discomodel zou kunnen verkennen? Of zou willen verkennen?
Yvonne:Ja, ik zat gelijk eigenlijk te denken aan gewoon wat er vanochtend gebeurde.
Sander:Oké.
Yvonne:Ik werd vanochtend gebeld. Nou ja, ik zag dus dat ik een gemiste oproep had en een voicemailbericht. Dat luisterde ik af en het was van 1 van mijn opdrachtgeversers en die belde me dus omdat ze nog even wat wilden bespreken. Maar vrijdag is mijn dag, dan werk ik niet voor deze opdrachtgever. En ik had me ook voorgenomen vandaag om even niet met het werk bezig te zijn.
Sander:Oké, dus toen kwam dat voicemailbericht, je luisterde het af. En wat was je eerste neiging?
Yvonne:Ik weet niet of, ik had niet meteen een neiging van ik wil iets doen maar ik zat wel in een twijfel modus. Dus ik was heel erg bewust van dat ik me had voorgenomen om even niet met werk bezig te zijn. Maar ik begreep ook heel goed wel dat ze belde, want ze had een weekje vrij gehad en maandag is best een belangrijke dag. Dus ik kon ergens wel begrijpen dat ze nogal even wat wilde afstemmen. Maar ik had ook mijn eigen voornemen voor vandaag waar ik ook heel veel waarde aan hecht.
Yvonne:Ik voelde wel dat ik de neiging moest onderdrukken om gelijk haar terug te bellen.
Sander:Kijk.
Yvonne:Dus dat is wat ik van mezelf ken.
Sander:Als je dat zou vertalen naar dat derde niveau van, dan gaat het over wie jij bent in relatie tot je opdrachtgevers, vanuit die neiging om terug te bellen.
Yvonne:Ja, ik ben wel iemand die zich dan inleeft in de behoefte van die ander en daarna handelt. En dat betekent dat ik dan dus gelijk terugbel of zo snel mogelijk terugbel.
Sander:Het is natuurlijk pas vanochtend gebeurd, maar als je daar met een afstandje naar zou kijken, nog verder uitzoomend naar kijken van de kans of gelegenheid voor jouw groei en ontwikkeling die daar dus in verscholen ligt?
Yvonne:Ja, die zitten wel juist op dit soort momenten de grenzen aangeven. Dus soms, ik mag gewoon leren om meer voor mezelf ook te kiezen. Dus Naar wat mijn behoefte is, wat ik op dit moment voor deze dag belangrijk vind, om dat voorrang te geven. En met het bewust worden van wat je te leren hebt, in dit geval dus mijn grenzen aangeven, lijkt het alsof er allemaal van dit soort situaties op mijn pad komen die me op de proef stellen. Van nou weet je, laat het nou maar zien ook.
Yvonne:Dus ik herkende die uitnodiging vrij snel vanochtend. En ik merkte bij mezelf dat ik wel een bewuste, even een soort van bedenktijd nam. Dus ik kon wel mijn eerste reactie even parkeren. Nee, ik ga nu niet gelijk terugbellen. Maar wat dan wel?
Sander:Ja. Ik
Yvonne:heb het even laten bezinken en gewoon echt even niks gedaan.
Sander:Ja. En heb je uiteindelijk iets gedaan? Heb je uiteindelijk actie ondernomen?
Yvonne:Ja, uiteindelijk heb ik een WhatsApp berichtje gestuurd. Oké. Dat ik haar berichtje geluisterd heb en dat ik vandaag de hele dag met andere dingen bezig ben en niet kan bellen. Maar ook even gevraagd of er misschien iets bijzonders, een belangrijk punt was, wat ze toch wel graag wilden bespreken. Dus daarmee gaf ik wel, ook vanuit een stukje professionaliteit, wel aan dat ik, als er iets belangrijks is, ik bedoel, dan ben ik daar.
Yvonne:Ja. En ik sloot af, waarvan ik daarna dacht, ik sloot af met de opmerking van, nou eventueel zou het aan het einde van de dag nog even kunnen bellen.
Sander:Dat is toch nog een beetje van het oude, zeg maar zou je bijna kunnen zeggen. Het oude patroon van ergens aan willen voldoen wellicht. Of loyaal je diensten aan bieden, meedenken, er zijn voor de ander.
Yvonne:Ja, dat kwam er toch nog even zo achteraan, dat zinnetje.
Sander:Even er nog bij. Dat is een mooi voorbeeld dat het een oefening is en blijft.
Yvonne:Ja, zeker.
Sander:Dus als ik het even in een overzicht giet in wat je nu net vertelt. Je wordt gebeld, je hebt je voicemailbericht. Je neiging is dus die quick fix van terugblikken. Ja. Ja.
Sander:Je neemt jezelf waar van een afstandje en je denkt van: nou, nee, ik ga nu even ruimte nemen voor mezelf. Dat is in ieder geval de eerste stap die je daarin neemt. Je ervaart in het file niveau van: ja, maar ik mag eigenlijk kiezen voor mezelf en grenzen aangeven. En dan ga je eigenlijk weer terug naar het derde niveau en wat je dan doet is ik ben een professional die haar eigen agenda leidend laat zijn. Wauw, dat is een andere opstelling zeg maar dan de loyale pleaser.
Sander:Mag ik dat zelfs zo zeggen?
Yvonne:Jawel, ik denk het wel.
Sander:Om van daaruit dan dat WhatsApp berichtje weer terug in niveau 2, want daarin kom je weer in actie. Je stapt eigenlijk letterlijk terug in de situatie en je handelt, je stuurt een WhatsApp-bericht. En dan kruipt we aan het eind van dat WhatsApp-bericht toch nog een stukje oud zijn er nog in. Mooi om te zien om daar in alle mededogen en compassievol naar jezelf te kijken hoe je daar dus mee om bent gegaan en welke stappen je al in bewustzijn hebt gezet en die uiteindelijk ook leidde tot een concreet andere actie dan je normaal had gedaan.
Yvonne:Daan snap ik ook wel dat je zegt, dit is zo'n 1 van de meest krachtige modellen van transformational presence. Ja. Dat ervaar ik ook echt. Ik denk dat dit dus wel een prachtige brug is naar iets wat ik aan het begin van de aflevering al heb beloofd aan de luisteraars en dat jij ons mee gaat nemen in een hele mooie oefening waarin je de luisteraars een ervaring gaat bieden waarbij ze met een eigen situatie, denk ik, de oefening ingaan.
Sander:Dat is het mooiste. Als er echt een situatie is die nu speelt Ja. En een situatie waar je je mogelijk mee worstelt of die je bezig houdt. Weet je rondjes blijft draaien in je hoofd, zeg ik waar. Of als je een keer des nachts wakker wordt dat dat het eerste is waar je aan denkt.
Yvonne:Ja. Dat is iets wat echt,
Sander:ja, echt nu speelt. En waar je meer duidelijkheid over zou willen hebben of stap voorwaarts.
Yvonne:Oké. Dan stel ik voor dat we de luisteraars nu uitnodigen om eens even stil te staan bij zo'n situatie. En dan gaan we ons voorbereiden op de mooie oefening.
Sander:Voor deze oefening is het wellicht handig om even rustig op een rustige plek te gaan zitten. Op een stoel, of wellicht op een kus op de grond, of op een bed. Doe het vooral niet als je een voertuig bestuurt. Nodig je uit om met je aandacht even naar binnen te gaan. En merk eens op hoe je op de stoel zit.
Sander:Welke lichaamsdelen raken de stoel? En hoe voelt de kleding op je huid? Merk eens op waar die wat strakker zit en wat losser. En merk ook eens de lucht langs je huid op. Misschien langs je handen, je wangen, misschien je voorhoofd.
Sander:En wat je dan is bewust van je ademhaling. Je hoeft er niets aan te veranderen. Neem het gewoon eens waar. En merk ook het ritme van je ademhaling op. Hoe de lucht moeiteloos je lichaam instroomt.
Sander:En ook weer verlaat. Sta je lichaam toe om elke keer als je uitademt net iets dieper in de stoel te zakken. Net iets meer gedragen te worden door je stoel. En breng dan eens jouw onderwerp voor ogen. De situatie waar je meer helderheid over zou willen.
Sander:En merk eens op hoe je je er nu toe verhoudt. Wat is je neiging? En hoe je er ook toe verhoudt is helemaal oké. En zoom vervolgens eens een beetje uit. Ga eens boven de situatie hangen of als dat beter bij jou past, zak er eens rustig onder.
Sander:Of je dan naar boven gaat hangen, of eronder zakt. De essentie is dat je even afstand neemt. En gaat kijken naar jezelf in die situatie. Hoe verschijn jij in deze situatie? Met andere woorden, hoe laat jij jezelf zien?
Sander:Nog een andere vorm van deze vraag die mogelijk heel opstaan kan zijn is: welke rol neem je aan? Er is hier geen sprake van goed of fout, of beter of slechter. Het enige wat we aan doen zijn is informatie verzamelen. Neem het gewoon eens waar hoe jij jezelf laat zien en welke rol je aanneemt. En zoom vervolgens nog eens wat verder uit.
Sander:Kijk met echt een behoorlijke afstand naar de situatie. Zodanig dat je kunt doorzien wat er aan vooraf is gegaan, aan de situatie. Maar ook dat wat op het punt staat te gebeuren. Dat wat zich aan het ontvouwen is, de volgende grotere beweging die in de situatie plaats wil vinden.
Yvonne:Soms
Sander:komen hier heel heldere beelden of woorden of gedachtes bij op. En soms komt er helemaal niets. Dat is allemaal oké. Een andere vraag die hier speelt zou kunnen zijn als deze situatie eigenlijk enkel en alleen voor jou in het leven is geroepen om er iets van te leren. Wat zou dat dan zijn?
Sander:Laat dat antwoord als vanzelf in je opkomen. Je hoeft het niet allemaal te gaan verzinnen. Als je zo van deze afstand naar jouw situatie kijkt en je hebt de informatie die je tot nu toe hebt verzameld. Wat voel je hier aan is de uitnodiging voor jou, om jezelf op een andere manier mogelijk te laten zien in die situatie. Om andere kwaliteiten van jou meer naar de voorgrond te plaatsen.
Sander:Misschien moet je uitgenodigd creatiever te zijn, of compassievoliger. Of wellicht resolutig, of misschien moedig. Of iets anders. Dus de vraag is wie word je eigenlijk uitgenodigd te zijn hier? Vanuit die gewaarwording welk deel van jou meer naar de volgende geplaatst mag worden.
Sander:Hoe jij jezelf meer mag laten zien. Wie je dus meer mag zijn in die situatie. Dat is 1 volgende stap die daarbij hoort. Die jij dus vandaag of morgen uit zou kunnen voeren. Dus geen 10 stappen plan, geen groot plan van aanpak.
Sander:1 kleine actiestap. En breng vervolgens je aandacht naar je ademhaling. En voel je lichaam in de stoel. En kom op jouw tempo weer helemaal terug in de ruimte waar je bent.
Yvonne:Allereerst, dank je wel voor de oefening, Sander. Ik zei al dat het een prachtige oefening zou worden en dat was het ook.
Sander:Oké. Wat heb je ervaren?
Yvonne:Wat ik heel krachtig vond in deze oefening was het moment. Het moment dat je zei: Zoom nu eens wat uit, neem eens wat afstand van die situatie. Ik merkte het bij mij. Wat er dan gebeurt, is dat ik letterlijk meer zie. Dus door afstand te nemen wordt ook mijn blikveld gewoon groter.
Sander:Even kort, misschien in 1 zin waar het over gaat, voor dat de luisteraar jou kan volgen in jouw inzichten en bewustwording.
Yvonne:Ja, dat is misschien wel heel handig. Heel in het kort werk ik op dit moment voor een opdrachtgever aan een project met een projectteam. En de neiging van een aantal projectleden is om nogal controlerend te zijn. Geen fouten mogen maken. Alle risico's uitsluiten.
Yvonne:Ik merk bij mezelf dat dat niet voor mij geen prettige manier van werken is. En ik heb de neiging om daar toch in mee te
Sander:gaan. Dus ook om dat gedrag te vertonen, van alles onder controle willen houden en daarin mee te gaan.
Yvonne:Ja, de eerste neiging is om het af te zwakken. Nou, het is niet nodig. Ik merk toch dat ik denk, ja, ik ga er maar in mee. Want ja, zij hebben die behoefte en dan komt er wat meer rust misschien, als ik daar ook aan meedoe.
Sander:En wat ben je bewust geworden door de oefening? Wat is de kern van jouw bewustzijn?
Yvonne:Wat ik al wist was dat het niet een fijne manier van werken is voor mij. Het dilemma, wat doe ik daar dan mee? Wat ik zag wat zich wil ontvouwen is eigenlijk ook, wat nu als dat patroon wat meer bewuster binnen het project benoemd zou kunnen worden? De kans, de mogelijkheid die ik zie, is dat er een patroon doorbroken kan worden op het moment dat we daar misschien eens met elkaar naar gaan kijken.
Sander:Ik voel dat er misschien nog wel en daaronder weer nog een andere potentieel ligt van een prettiger samenwerking.
Yvonne:Ja zeker.
Sander:Vruchtbare manier van met elkaar omgaan en dus ook met het project en wat de impact van het project is op de rest van de organisatie.
Yvonne:Jazeker. Het zou een veel meer ontspannen manier van werken zijn, waarin we met elkaar veel meer tijd kunnen besteden aan het mooie werk wat we leveren. En meer plezier. En dus ook een beter resultaat.
Sander:En wie vraagt het je te zijn vanuit die gewaarwording?
Yvonne:Wat voor mij heel helder werd, was dat wie het vraagt van mij te zijn is dus niet om steeds mee te gaan in die controledrang. Ook niet om daar tegenin in te gaan. En de andere kant, dat werkt. Niet de
Sander:strijd aan te gaan?
Yvonne:Ook niet de strijd aan te gaan, nee. Maar wat voor mij, nou, wie kies ik te zijn? Ik denk iemand die, het ging wel aan op het woordje 'moet', die de moed op kan
Sander:brengen om
Yvonne:het bespreekbaar te gaan maken. Om even echt een moment met elkaar te nemen, om dat hierover te hebben met elkaar. Want dit is hoe ik het ervaar. Hoe ervaren jullie dat? Zien jullie dit ook?
Yvonne:En dan wellicht samen tot een conclusie te komen dat we het willen leren anders te doen.
Sander:Met elkaar?
Yvonne:Met elkaar.
Sander:Wauw. En wat is dan de eerste stap die je daarin gaat zitten?
Yvonne:Ja, de eerste stap die ik ga zetten is dat ik dit met de opdrachtgever ga bespreken.
Sander:Mooi. Mooie oogst?
Yvonne:Ja, zeker. Echt een hele mooie oefening, fijne oefening.
Sander:Volgens mij heb je een hele heldere en in korte tijd een breder gedragspatroon ontwikkeld voor jezelf. Je hebt nu meerdere keuzes die je kunt maken in plaats van je normale gang van er een beetje tegenin gaan en uiteindelijk toch maar weer meebewegen. Om Op een hele andere manier iets in jezelf aan te spreken, jouw moed, om dit bespreekbaar te maken en daarvoor te gaan staan. Ten einde, dat potentieel van die fijnere samenwerking en een makkelijker beter resultaat, ja mogelijk te gaan maken. Dus je weet ook nog waar je het voor doet.
Yvonne:Ja, precies. Ja, dit is de opbrengst van mijn oefening en ik hoop dat de luisteraars ook mooie inzichten hebben gekregen met deze oefeningen. Misschien kun je nog afsluitend benoemen wat nou exact voor jou de kracht van dit model is van die 4 niveaus van bewustzijn.
Sander:Voor mij is de essentie dat je uitgenodigd wordt om een ander perspectief aan te nemen. Dus breder te gaan waarnemen en daardoor op andere manier naar te gaan kijken, wat jij zelf al zei uit de oefening, om dan een hele duidelijke keuze te maken wie je wilt zijn. Dus je gaat op een andere manier jezelf laten zien. Daardoor kom je tot een andere actie met een andere uitkomst en ook een andere ervaring. Dus die 5 stappen van een ander perspectief, anders zijn, anders doen, andere uitkomst, andere ervaring.
Sander:Dat is voor mij de essentie van dit model.
Yvonne:Nou, dat lijkt me een prachtige afsluiting van deze eerste podcast aflevering, Sander, ik heb ervan genoten. Ik
Sander:ook.
Yvonne:Dan hoop ik dat onze luisteraars daar ook van hebben genoten. We hebben vandaag verkend met elkaar hoe je je verhoudt, hoe je een keuze hebt in hoe je je verhoudt tot een bepaalde situatie. Het heeft allerlei inzichten opgeleverd. Nou Sander, dank je wel. En ook de luisteraars, bedankt voor het luisteren naar onze podcast Leven, zo eenvoudig kan het zijn.
Yvonne:Met Sander van Ekelen en Yvonne Dekkers. We namen je mee op een reis naar meer innerlijke rust, plezier en vrijheid in het leven. Vond je het leuk, leerzaam of inspirerend? Check dan ook eens onze andere afleveringen of volg ons zodat je geen enkele aflevering hoeft te missen. En deel je enthousiasme met iedereen in je omgeving waarvan jij denkt dat die wel wat inspiratie kan gebruiken in het leven.
Yvonne:Graag tot de volgende keer.
Makers en gasten
